اختلال خواب امروزه تبدیل به یکی از دغدغه های اصلی مردم به دلیل مشکلات شان در خواب است. امروزه بسیاری از مردم به دلیل سبک زندگی شهری از اختلال خواب رنج می برند. اختلالات خواب، زیاد یا کم خوابیدن، پریدن از خواب، نرفتن به مرحله خواب عمیق و سخت به خواب رفتن است. با توجه به نوع اختلال خواب، افراد ممکن است به‌سختی به خواب بروند و در طول روز به شدت احساس خستگی کنند. کمبود خواب می تواند روی انرژی، خلق و خو، تمرکز و سلامت کلی تاثیر منفی بگذارد. آسان ترین راه برای تعیین و دسته بندی اختلالات خواب تقسیم کردن آنها به دو دسته است.
هر چیزی که در قابلیت خوابیدن اختلال ایجاد کند به عنوان اختلال خواب شناخته می‌شود. آسان‌ترین راه برای تعیین و دسته‌بندی اختلالات خواب تقسیم کردن آنها به دو دسته است. اولین دسته شامل مشکلاتی در خود مغز است که یا باعث خواب بیش از حد شده و یا مانع از خواب کافی می شوند. دومین دسته شامل مشکلات در سایر نواحی بدن است که در خواب ما اختلال ایجاد می کنند.
تشخیص بی خوابی چگونه انجام می شود؟
پیش از رسیدن به تشخیص بی خوابی اولیه، پزشک باید سایر علل احتمالی مانند سایر اختلالات خواب، عوارض جانبی دارو ها، سوء مصرف مواد، افسردگی یا سایر بیماری های غیرقابل تشخیص قبلی را رد کند.
بی خوابی روانشناختی مزمن ممکن است ناشی از یک عامل استرس‌زا همراه با ترس از ناتوانی در خواب باشد. افرادی که به این شرایط مبتلا هستند ممکن است در تختخواب خود بهتر بخوابند. از جمله تست هایی که روانپزشک می تواند برای تشخیص اختلال خواب از آن استفاده کند می تواند به موارد زیر اشاره کرد.
پلی‌سومنوگرافی یا آزمایش چندگانه خواب
یک مطالعه خواب که سطح اکسیژن، حرکات بدن و امواج مغزی را در جهت بررسی این که چگونه خواب را مختل می کنند، ارزیابی می کند.
الکتروانسفالوگرام یا نوار مغزی
تستی که فعالیت الکتریکی مغز شما را ارزیابی کرده و هرگونه مشکلات بالقوه ی وابسته به فعالیت ثبت شده را شناسایی می کند.
آزمایش خون ژنتیک
یک آزمایش خون که به طور معمول برای تشخیص نارکولپسی و دیگر بیماری های زمینه ای که ممکن است سبب اختلالات خواب شده باشند، استفاده می شود.
دلایل اختلال خواب
افسردگی
یکی از مهم ترین دلایل اختلال در خواب، افسردگی و استرس است که اگر این افسردگی و استرس کنترل و درمان نشود، می تواند عامل مهمی برای کابوس های شبانه، حرف زدن و راه رفتن در خواب، شب ادراری کودکان ناشی از ترس و … باشد. این مشکل ممکن است هم در بزرگسالان اتفاق بیفتد و هم در کودکان و علائم و عوارض آن گروه های سنی مختلف را درگیر می‌کند.
آلرژی و مشکلات تنفسی
یکی از دلایل اختلال خواب، آلرژی و مشکلات تنفسی می باشد. انواع مختلف از آلرژی ها، سرماخوردگی و عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی می توانند نفس کشیدن را در هنگام شب دشوار کنند. بنابراین، ناتوانی در تنفس به هر شکلی که باشد هم می تواند باعث مشکلات خواب و از دست رفتن کیفیت آن شود.
تکرر ادرار شبانه
یکی دیگر از دلایل اختلال خواب به خصوص در کودکان، تکرر ادرار می باشد. این مشکل می تواند به به دلایل مختلفی مثل مصرف بیش از حد مایعات، عدم تعادل هورمونی، ترس و استرس و حتی فوبیا از تاریکی و … اتفاق بیفتد. اگر فرد در تکرر ادرار خود با خونریزی روبرو شد حتما باید به پزشک مراجعه کند.
درد مزمن و التهاب مفاصل
اگر فرد در نقطه ای از بدنش درد و التهاب داشته باشد، مثلا دندان درد ویا آرتروز داشته باشید همین درد باعث می شود که نتواند راحت بخوابد. این یک نشانه جدی است، از شایع ترین درد های مزمن شبانه، آرتروز، سندروم خستگی مزمن، فیبرومیالژیا (سندروم درد اسکلتی – عضلانی مزمن)، التهاب روده، سر درد و کمر درد است که می تواند باعث اختلال و بی نظمی در خواب شبانه شود.
استرس و اضطراب
یکی دیگر از دلایل و علت های اختلال در خواب استرس و اضطراب می باشد. معمولا استرس و اضطراب تاثیر منفی و بدی روی روند خواب می گذارند و خوابیدن را با مشکل مواجه می کنند. کابوس دیدن، حرف زدن و یا راه رفتن در خواب از جمله تاثیرات منفی استرس بر پروسه خواب هستند.
انواع اختلال خواب
پاراسومنیا ها یا خواب پریشی:
پاراسومنیا ها، گروهی از اختلالات خواب هستند که باعث حرکات و رفتارهای غیر طبیعی در هنگام خواب می شوند. از جمله این رفتار ها می توان به راه رفتن در خواب، حرف زدن در خواب، ناله کردن در خواب، کابوس های شبانه، شب‌ادراری، دندان قروچه یا فشردن فک ها روی هم می باشد.
آپنه‌ی خواب
آپنه‌ی خواب بروز وقفه های تنفسی در طول خواب است. این یک وضعیت پزشکی جدی است که باعث می شود، بدن اکسیژن کمتری دریافت کند و همچنین می تواند شما را در طول شب از خواب بیدار کند.
حمله خواب
حمله خواب یا نارکولپسی با حمله های مکرر خواب در طول روز مشخص می شود. یعنی شما به طور ناگهانی احساس خستگی شدید می کنید و بدون مقدمه ناگهان به خواب می روید. این عارضه می تواند باعث بروز فلج خواب یا همان بختک خواب نیز بشود که موجب می شود شما بلافاصله بعد از بیدار شدن از خواب قادر به حرکت کردن و فعالیت فیزیکی نباشید. اگرچه حمله خواب ممکن است به خودی خود اتفاق بیفتد، اما با بیماری‌های عصبی خاصی از قبیل اسکلروز چندگانه (ام اس) نیز ارتباط دارد.
بی خوابی
بی خوابی که به مشکل در به خواب رفتن یا پریدن از خواب اشاره دارد، یکی از شایع ترین اختلالات خواب است. بی خوابی به ناتوانی در به خواب رفتن یا خواب ماندن گفته می شود. این عارضه می تواند بعد از سفر های هوایی و یا در اثر استرس، اضطراب، اختلالات هورمونی و بیماری های گوارشی به وجود بیاید. همچنین بی خوابی می‌تواند یکی از علائم مربوط به بیماری دیگری باشد. به طور کلی بی خوابی می تواند مشکلات بسیار زیادی را برای سلامتی و کیفیت زندگی فرد ایجاد کند. بی خوابی می تواند مشکلاتی مانند افسردگی، عدم تمرکز، بدخلقی، ضعف عملکرد در محیط کار یا تحصیل را برای فرد به وجود آورد.
برای دسترسی سریع به مشاوره روانشناسی آنلاین یا حضوری می توانید برای رزرو وقت مشاوره با شماره های مرکز مشاوره زرین فر تماس حاصل نمایید.
دیدگاه کاربران