درمان وجودی بر اراده‌ی آزاد، خود مختاری و جست و جوی معنا درون خود فرد تمرکز می کند. این رویکرد بر ظرفیت فرد برای گرفتن تصمیمات منطقی و رسیدن به حداکثر پتانسیل، تاکید دارد. بر اساس رویکرد های مختلف روان درمانی وجودی حداقل سه تعریف اساسی از نوع روان درمانی می توان ارائه داد.
تعریف درمان وجودی چیست؟
تعریف اول:
روان درمانی وجودی فهم و دگرگونی شیوه های بودن در جهان است که تعریف روان درمانی وجودی از دیدگاه مکتب آلمانی –اروپایی روان درمانی وجودی است. در این رویکرد هر کدام از اختلالات روان شناختی نحوه ای از بودن در جهان نگریسته می شود که روان درمانگر در جستجوی فهم و تغییر شیوه بودن در جهان مراجعین است.
به عنوان مثال فردی افسرده در یک جهان افسرده زیست می کند که روان درمانگر وجودی در جهت فهم و توصیف این جهان گام بر می دارد و در گام بعدی به درمان جو جهت یاری برای امکان های بودن در جهانی دیگر غیر از افسردگی کمک می کند.
این رویکرد برای درمان جویانی که علاقه مند هستند ترکیب نوعی روان درمانی تحلیلی و وجودی را داشته باشند مناسب است چرا که مشکلات درمان جویان را هم در تاریخچه دوران کودکی و هم شیوه های اگزیستانسیال بودن آن ها در جهان جستجو می‌کند. این نوع روان درمانی تلفیقی از روان کاوی و درمان وجودی است.
تعریف دوم:
روان درمانی وجودی نوعی روان درمانی پویا است که بر روی دلواپسی های غائی تمرکز دارد که ریشه در هستی انسان دارد. این دلواپسی های غائی شامل چهار نوع اصلی مرگ، تنهایی، پوچی و آزادی است که در برابر این دلواپس های غائی چهار مسئله اساسی انسان شامل زندگی، ارتباط، معنای زندگی و انتخاب وجود دارد.
این تعریف از روان درمانی وجودی از دیدگاه مکتب آمریکایی روان‌درمانی وجودی است که ریشه در آثار یالوم و رولومی دارد. درمان جویانی که علاقه به نوعی روان درمانی تحلیلی دارند که ریشه های مشکل آن ها را در دوران کودکی جستجو نمی کند.
و علاقه مند به تحلیل مسائل وجودی خود هستند برای این نوع روان درمانی مناسب می باشند. به‌عنوان نمونه درمان جویی که هراس از مرگ دارد، یا با تردید در انتخاب خودش روبرو است، یا با ارتباط با انسان ها مشکل دارد، یا با مشکل معنای زندگی دست و پنجه نرم می‌کند می تواند از این نوع روان درمانی وجودی بهره ببرد.
تعریف سوم:
روان درمانی وجودی به انسان ها یاری می کند که با تنگنا های زیستن آشتی بکنند. در این تعریف روان درمانی وجودی به مردم کمک می کند که وجود روزمره خود را به شیوه ای معنادار سپری کنند به این معنا که با چالش های زندگی که با آن روبرو می شوند فهم کنند و با آن کنار بیایند. این تعریف متعلق به مدرسه روان درمانی وجودی انگلیس و از دیدگاه امی ون دورزن مشهورترین چهره این مکتب ارائه شده است.
چالش های زندگی در این رویکرد همان مسائل اساسی وجودی انسان همانند انتخاب، معنای زندگی، پوچی و تنهایی و مرگ است. به عنوان نمونه هنگامی‌که ما با انتخاب اساسی در زندگی همانند تغییر رشته، ازدواج یا شغل روبرو می شویم این نوع روان درمانی به ما کمک می کند تا تردید های خویش را در انتخاب بفهمیم و با چالش های اصلی در انتخاب های خود روبرو شویم.
بنابراین این نوع روان درمانی برای مراجعینی که با چالش های اساسی در زندگی خود روبرو می شوند و به یک مشاور برای عبور از این چالش ها نیاز دارند می تواند راهگشا و مفید باشد.
بنابراین با توجه به تعاریف سه گانه که از روان درمانی وجودی ارائه دادیم دامنه کاربرد این نوع روان درمانی بسیار گسترده است و برای درمان جویان در موقعیت های مختلف زیستن خود می تواند راهگشا و یاری دهنده باشد.
روان درمانی وجودی چه زمانی به کار گرفته می شود؟
طبق اصول رویکرد روان درمانی وجودی بر مشکلات روانی ناشی از نوعی ناتوانی در گرفتن تصمیمات درست، هدفمند و مبتنی بر خود در مورد شیوه زندگی است. به عنوان مثال اعتیاد به مواد مخدر یکی از این مشکلات است.
مداخلات انجام شده در این رویکرد نیز اغلب بر افزایش خودآگاهی و خودفهمی فرد متمرکز است. روان‌درمانگر های وجودی سعی می‌کنند تا علائم متنوعی از قبیل اضطراب بیش از حد، بی تفاوتی، از خود بیگانگی، پوچ‌گرایی، دوری از دیگران، شرمندگی اعتیاد، ناامیدی، افسردگی، احساس گناه، عصبانیت، خشم، تنفر، تنگ خلقی، بی هدف بودن، سایکوز و خشونت را تشخیص داده و بهبود بخشند.
روان درمانگر های وجودی همچنین بر تجربیات بهبود دهنده زندگی فرد از قبیل روابط، عشق، اهمیت دادن، تعهد، شجاعت، خلاقیت، قدرت، اراده، حضور داشتن، معنویت، فردیت، خودشکوفایی، اصالت، پذیرش، برتری و احترام نیز متمرکز می شوند.
درمان وجودی با چه چیزی مقابله می کند؟
این روش به سبب تمرکز بر روی وجود و هدف فرد گاهی بدبینانه تلقی می‌شود. اما هدف این است که این روش رویکردی مثبت و انعطاف پذیر باشد. طبق گفته صاحب نظران این حوزه روان درمانی وجودی در بهترین حالت خود، به طور منصفانه و صادقانه با نگرانی های اصلی زندگی، از جمله تنهایی، رنج کشیدن و بی هدف بودن، مقابله می‌کند.
نگرانی های خاص ریشه در تجربیات هر فرد دارند، اما روان درمانگران وجودی معتقدند که نگرانی های عام و جهانی شامل مرگ، انزوا، آزادی و تهی بودن است. بنابراین روان درمانی وجودی بر اضطرابی که در زمان مواجهه با این مشکلات داتی رخ می دهد، تمرکز می کند و نقش درمانگر این است که مسئولیت پذیری شخص برای تصمیم گیری را پرورش دهد.
به عنوان مثال در این رویکرد درمانگر به عنوان یک هم سفر در مسیر زندگی در نظر گرفته می شود. و از همدلی و حمایت او برای برانگیختن بینش و تصمیمات فرد استفاده می شود. چون افراد در حضور دیگران است که موجودیت دارند، مفهوم وابستگی در گروه درمانی نیز رویکردی موثر است.
برای دسترسی سریع به مشاوره روانشناسی آنلاین یا حضوری می توانید برای رزرو وقت مشاوره با شماره های مرکز مشاوره زرین فر تماس حاصل نمایید.
دیدگاه کاربران