اختلال شخصیت مرزی چیست؟

اختلال شخصیت مرزی یکی از شایع ترین اختلالات شخصیتی است. این اختلال یکی از انواع اختلالات شخصیت کلاستر B است که نشانه هایی همچون: استرس شدید، ترس از رها شدگی، خشم زیاد، افکار خودکشی و افکار بدبینانه، به همراه دارد. ویژگی اصلی افرادی که به اختلال شخصیت مرزی مبتلا هستند، ناپایداری عاطفی، خلق و رفتار است و معمولا با نام های دیگری چون: اسکیزوفرنی موقت، شخصیت انگاری، اختلال منش سایکوتیک نیز شناخته می شود.

چرخش احساسی این افراد بسیار سریع اتفاق می افتند و معمولا روابط میان فردی بی ثباتی دارند. این افراد معمولا به آرمانی کردن مفرط دوستان یا معشوق ها می پردازند، اما بعداً دچار سرخوردگی و ناامیدی می شوند. این افراد ممکن است بر این باور باشند که رهاشدگی یا طرد به‌ طور تلویحی به این معنا است که آنان بد هستند. این ترس ‌های رهاشدگی، با عدم تحمل تنهایی و نیاز به بودن با دیگران رابطه دارد.

تحقیقات نشان داده، آمار ابتلا به اختلال شخصیت مرزی در زنان بیش از مردان است و همچنین این اختلال راحت تر در زنان خود را نشان می دهد تا مردان. افرادی که اختلال شخصیت مرزی دارند، مجموعه ای از ویژگی های بادوامی دارند که از سن نوجوانی و جوانی در زندگی آن ها خواهد بود. این ویژگی ها ارتباط و برخورد با این افراد را دشوار می کند.

نشانه های اختلال شخصیت مرزی چیست؟

ترس از طرد شدگی:

ترس از رها شدن یکی از نشان های بارز افرادی است که به اختلال شخصیت مرزی دچار هستند. این افراد در کوچکترین موقعیت ها نیز ترس از طرد شدگی دارند و به همین دلیل زمانی که احساس کنند امکان طرد شدن وجود دارد، با نگرانی تلاش می کنند تا فرد مورد علاقه شان آنها را ترک نکند. برخی از افرادی که دچار این اختلال هستند به دلیل این ترس بزرگ هم نشینی با حیوانات، گیاهان و اشیاء بی جان را ترجیح می دهند.

روابط بین فردی پر تنش:

روابط بین فردی برای فردی که مبتلا به اختلال شخصیت مرزی است بسیار سخت است. این روابط می تواند با مادر، دوست یا حتی فردی باشد که با وی روابط عاشقانه دارد. احساسات بی ثبات این افراد باعث می شود تا یک روز یک نفر بهترین دوستشان شود، دوست دارند تمام وقتشان را با او بگذرانند و حتی در همان آشنایی اول، آن فرد را در بسیاری از مسائل خصوصی زندگی شان سهیم ‌کنند، اما یک دفعه دیدگاهشان عوض می‌شود و همان دوست عزیز و انسان بی عیب در ذهنشان تبدیل به بدترین و بی ارزش ترین آدم دنیا می ‌شود، چرا که آن فرد به اندازه کافی به او اهمیت نداده و آن قدر که باید در کنارش نبوده است و حس طرد شدگی را در وی ایجاد کرده.

بی ثباتی نسبت به تصویر خود:

افرادی که دچار اختلال شخصیت مرزی هستند دقیقا نمی دانند چه می خواهد و چه ایده ها و اهدافی را دنبال می کنند. استاندارد های ذهنی و اهداف این افراد در ذهنشان کاملا قابل تغییر است و در هر زمان توصیف متفاوتی از خود بروز می دهند.

رفتار های پر خطر:

یکی از ویژگی های پر خطر این افراد تصمیمات سریع برای انجام کار های هیجانی است. اعتیاد به مواد مخدر، روابط جنسی پر خطر، خرید های گران قیمت، پرخوری، قمار و… از جمله اعمالی است در مبتلایان به اختلال شخصیت مرزی، زیاد دیده می شود.

آسیب رساندن به خود:

همان گونه که بیان کردیم ترک شدن برای افرادی که مبتلا به این اختلال هستند خیلی دردناک است. این افراد برای جلوگیری از ترک شدن از تهدید به خودکشی استفاده می کنند که البته معمولا تهدید پوچ است و تنها بر اساس آمار 10 درصد افرادی که اختلال شخصیت مرزی دارند خودکشی کرده اند. افرادی که دچار اعتیاد یا علائم افسردگی هستند و اختلال شخصیت مرزی دارند با احتمال بیشتری اقدام به خودکشی می کنند.

خشم بی جا:

شرایط خارج از کنترل و یا ناچیز می‌ توانند افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی را بسیار خشمگین کنند. برای مثال اگر والدین و یا همکاران برای مدت کوتاهی، به فرد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی اعتنا نکنند، این فرد از احساس طرد و انزوا، بسیار خشمگین می ‌شود.

هیجان های بی ثبات:

بی ثباتی هیجانی یکی از اصلی ترین فاکتور های شخصیتی افراد مبتلا به این اختلال است. شخصیت مرزی به هیجانات مختلف عادت نمی‌کند. در صورت تجربه یک هیجان مانند غم، احساس می‌کند گویی برای اولین بار آن را تجربه می‌کند و نمی‌ داند چطور باید با آن برخورد نماید.

در بیشتر مواقع تجربه‌ هایش از یک نوع خاص نیست، بلکه ترکیبی از هیجانات مثل غم، عصبانیت و نگرانی است. شخصیت مرزی ممکن است برای چندین روز یا چندین ساعت به طور مداوم افسرده، عصبانی یا مضطرب باقی بماند، اما بعد از آن، حالت‌های خوشحالی و حال خوب هم در راه نخواهد بود، بلکه به احتمال زیاد موج هیجانات جدیدی ایجاد تجربه خواهد کرد. اختلال دوقطبی و اختلالات اضطرابی دارای نشانه ‌های مشابهی با اختلال شخصیت مرزی است که ممکن است با شخصیت مرزی اشتباه گرفته شود.

عوامل ایجاد اختلال شخصیت مرزی

عوامل ژنتیکی، مغزی و علل اکتسابی یا تجارب ناخوش در دوران کودکی از علل بروز این اختلال در افراد می‌ باشند، اما نقش تجارب دوران کودکی مخصوصا سه سال اول زندگی بسیار با اهمیت است.

بی ثباتی مادر به دلایل مختلف، طرد کودک و عدم وجود دلبستگی ایمن در دوران کودکی، درگیری بین والدین، تنبیه کودک و بی توجهی به احساسات او، طلاق والدین، والدین گرفتار و ناسازگار و… از دیگر علل این اختلال شخصیت می‌ باشد. با این حال علل این اختلال هرچه که باشد تنها نکته مهم درمان و بازگشت فرد به روال عادی زندگی است که این امر با بهره بردن از مشاوره اختلال شخصیت امکان پذیر است. درمان این اختلال شخصیتی نیاز به همراهی بیمار و خانواده وی دارد و متخصص روانشناس آنلاین یا حضوری تلاش می کند تا با روش های علمی و تخصصی به فردی که دچار اختلال شخصیت مرزی است کمک کند.

برای دسترسی سریع به مشاوره روانشناسی می توانید برای رزرو وقت مشاوره با شماره های مرکز مشاوره زرین فر تماس حاصل نمایید.