باور های غیر منطقی باعث اضطراب و ناراحتی روانی در افراد می شود. آلبرت آلیس معتقد است زمانی که حوادثی برای افراد رخ می دهد، فرد بر اساس تمایلات درونی خود دو برخورد با مسئله داشته باشد، یکی باور های منطقی و دیگری باورهای غیر منطقی.
هر فرد بر اساس افکار و عقایدی که در خانواده، مدرسه، جامعه، فرهنگ و ارزش های اجتماعی کسب می کند، باور هایی را برای خود در ذهنش شکل می دهد. این افراد بر اساس این باور ها فکر می کنند و تصمیم می گیرند. همان گونه که انسان با افکار و اندیشه هایی غیر منطقی باعث اضطراب و نگرانی در خود می شوند، با تفکر صحیح و منطقی می توانند از شر ناراحتی های خود، رها شوند.
زمانی فرد تفکری صحیح و منطقی داشته باشد می تواند تصمیماتی عاقلانه گرفته و موجودی کارآمد، شادمان، سازنده و توانا باشد. بنابراین تعریف افراد خود با اندیشه ها و نوع تفکرشان می توانند زندگی خود را بسازند.
فردی که در مشکلات تابع عقاید عقلانی و منطقی باشد به نتایج منطقی دست پیدا می کند و شخصیت سالمی خواهد داشت، اما فردی که تحت تاثیر افکار و باورهای غیر منطقی باشد، با نتایج و عواقب غیر عقلانی و غیر منطقی رو به رو خواهد شد که شخصیتی ناسالم دارد.
آلبرت آلیس روانشناس معروف که نظریه درمان عقلانی-عاطفی را ارائه داده است، 10 باور غیر منطقی را بر اساس دلایل عنوان کرده است.
باور های غیر منطقی
ضرورت احترام و دوست داشتن از طرف همه افراد جامعه.
این باور، باوری غیر منطقی و غیر قابل وصول و دسترسی است. همه افراد دوست دارند مورد مهر و محبت و دوستی دیگران قرار گیرند اما فرد عاقل و منطقی، هرگز علایق، آرزوها و خواسته هایش را قربانی این که محبوب همه باشد، نمی کند. هدف گذاری بر اساس این باور باعث دور شدن فرد از آمال و آرزوهایش می شود.
لازمه احساس ارزشمندی، وجود بیش ترین لیاقت، شایستگی، کمال و فعالیت شدید است.
این باور در عمل امکان پذیر نیست، افرادی که تلاش می کنند تا بر اساس این باورهای غیر منطقی خود عمل کنند، دچار اضطراب، نگرانی و بیماری های روانی مبتلا می شوند و در زندگی نیز احساس حقارت و ناتوانی به آنها دست می‌دهد. با توجه به این نتیجه، زندگی فرد همواره با شکست و ناکامی همراه خواهد بود، اما فرد منطقی سعی می کند که بهترین کار ها را به خاطر خودش انجام دهد، نه برای دیگران تا احساس مثبتی به خود داشته باشد.
تنبیه و سرزنش سزاوار افرادی است که خطا و اشتباه می کنند.
خطا و اشتباه در تمامی انسانها وجود دارد و این تصویری غیر منطقی و غیر عقلانی است که کسی تصور کند قادر خواهد بود تا هیچ اشتباهی نکند. فرد منطقی و عقلانی، هرگز خود و دیگران را برای خطا هایشان سرزنش نمی‌کند. و چنانچه دیگران هم او را سرزنش کنند، در بهبود رفتار و اعمالش می کوشد. هم چنین اگر دیگران، کار خطا و نادرستی انجام دهند، سعی در درک علل آن کار دارد و اگر بتواند، آن فرد را از ادامه کار های نادرست اش، باز می‌دارد.
چنانچه وقایع و حوادث آن گونه که فرد می خواهد نباشد، نهایتِ ناراحتی، گرفتاری و بیچارگی به بار می آید و این مسئله برای فرد فاجعه آمیز خواهد شد.
باور بسیار غیر منطقی و بیهوده است، زیرا ناکامی نوعی احساس طبیعی می باشد. اندوه، نگرانی بسیار شدید و طولانی مدت، مسئله ای غیر عقلانی و غیر منطقی است. فردی که از افکار منطقی پیروی می کند، از بزرگ کردن موقعیت نا مطبوع و ناخوشایند، امتناع می‌کند و در جهت بهبود و عادی نمودن آن اقدام می کند. البته گاهی ممکن است که موقعیت های نا مطبوع اضطراب آور و مشکل ساز باشند اما به آن اندازه هم که فرد تصورش را در ذهن دارد، وحشتناک و فاجعه آمیز نیستند، مگر این‌که خود فرد، آن ها را این‌گونه تعبیر و تفسیر کند.
باور فرد به این‌که بدبختی او به وسیله عوامل بیرونی به وجود می آیند و انسان، توانایی کنترل غم و اندوه و اختلالات روانی و عاطفی خود را ندارد و یا توانایی بسیار کمی دارد.
چنانچه فردی بپذیرد که اختلالات و مشکلات عاطفی که به آن دچار می شود، نتیجه احساسات، ارزش‌یابی‌ها و تلقین فرد به خودش است، در این صورت کنترل و تغییر آنها، ساده و به راحتی امکان پذیر خواهد بود.
فرد همواره باید تلاش کند تا امکان به وقوع پیوستن چیز های خطرناک و ترس آور که موجب نهایت نگرانی می شوند را به تاخیر بیندازد.
این باور بسیار غیر منطقی است. خطر های بالقوه، به آن اندازه‌ای که انسان از آن ها می ترسد، وحشتناک نیستند و اضطراب و ناراحتی، نه تنها از وقوع این اتفاقات جلوگیری نخواهد کرد، بلکه موجب افزایش آنها نیز خواهد شد. فرد منطقی با افکار عقلانی، به انجام کار هایی خواهد پرداخت که امکان وقوع خطر های بالقوه را به حداقل برساند.
اجتناب و دوری از بعضی مشکلات زندگی و مسئولیت های شخصی، آسان تر از مواجه شدن با آنها است.
دوری و اجتناب از یک کار، سخت تر و دردناک تر از انجام آن است و علاوه بر مشکلات و نارضایتی های بعدی، موجب کاهش اعتماد به خود نیز می شود. فرد منطقی، ضمن احساس مسئولیت در زندگی، از حل مشکلات خود نیز لذت می برد.
انسان باید متکی به دیگران باشد و بر انسان قوی تری تکیه کند.
با وجود آن‌که هر انسانی تا حدودی در زندگی به دیگران متکی است اما دلیلی برای افزایش وابستگی وجود ندارد زیرا وابستگی شدید، به فقدان یا کاهش استقلال فردی و اعتماد به نفس او می انجامد. فرد منطقی و عقلانی برای کسب استقلال و مسؤولیت برای خود تلاش می کند اما هیچ وقت از دریافت کمک های لازم دیگران امتناع نمی کند.
برای هر مشکلی، همیشه یک راه‌حل درست و کامل وجود دارد و اگر انسان به آن دست پیدا نکند، نتیجه بسیار وحشتناک و فاجعه آمیز خواهد بود.
این باور از باورهای غیر منطقی است. فرد منطقی و عقلانی تلاش می کند تا جایی که ممکن است راه حل های متعددی را برای مشکلات خود پیدا کند و از بین آن ها، بهترین و عملی ترین راه حل را انتخاب کند. او هم چنین آگاه است که هیچ راه حلی کامل نیست و مفید بودن راه حل ها، امری نسبی است و برحسب موقعیت های مختلف، تغییر می کند.
برای دسترسی سریع به مشاوره روانشناسی می توانید برای رزرو وقت مشاوره با شماره های مرکز مشاوره زرین فر تماس حاصل نمایید.
دیدگاه کاربران