نشخوار فکری چیست؟

نشخوار فکری می تواند یک مسئله ساده و پیش پا افتاده را آن چنان در ذهنمان دوره کند که تبدیل به یک چالش بزرگ شود. نشخوار فکری زندگی فردی، اجتماعی و روابط بین فردی افراد را با مشکلات جدی رو به رو می کند. چنانچه نشخوار فکری به موقع درمان نشود می تواند فرد را دچار بیماری روحی کرده که رها شدن از آن به راحتی میسر نمی شود.

نشخوار فکری برای هر فرد در شرایط و شکل خواصی بروز می کند، در نشخوار فکری افکار پایانی ندارند و هر چه جلوتر می رود، شدت افکار نیز افزایش پیدا می کند. فکر کردن عمل طبیعی مغز است و این عمل بخشی از روند طبیعی است. زمانی که میزان افکار منفی افزایش پیدا می کند، این افکار حالت ناخوشایند و آزار دهنده پیدا می کنند و روان افراد را تحت تاثیر قرار می دهند.

نشخوار های ذهنی نوعی توجه بیش از اندازه نسبت به رویداد های گذشته است. فرق نشخوار فکری با نگرانی در این است که نگرانی ‌ها یا همان استرس ‌ها و اضطراب‌ ها مربوط به اتفاقات آینده‌ است. کسی که نشخوار ذهنی دارد فقط به جنبه‌ های انتزاعی یا فلسفی اتفاقات گذشته فکر می ‌کند یعنی به چرایی ‌ها، فارغ از اینکه به بررسی راهکار های حل آن در زمان حال بپردازد.

دلایل نشخوار فکری

کمالگرایی

یکی از دلایل اصلی به وجود آمدن نشخوار فکری کمالگرایی است. این افراد در هر چیزی بهترین آن را می خواهند و بیش از دیگران به چرایی کم کاری و کند جلو رفتن کارها یا عدم انجام درست آن ها فکر می کنند. معمولا افراد کمالگرا در طول مدت دچار خستگی روحی و فروپاشی روانی می شوند که آنها را درمانده می کند.

سابقه ترومای روحی یا جسمی

از دست دادن عزیزان، تصادف شدید، طلاق، قرار گرفتن در معرض خشونت و تجاوز، شکست خوردن در رابطه عاطفی، همگی از جمله تروما های روحی یا جسمی هستند که می توانند افراد را به سمت نشخوار فکری بکشاند.

عزت نفس پایین

عزت نفس پایین از دیگر دلایل درگیر کردن فکر به شکل تکراری است. افرادی که عزت نفس پایینی دارند و درباره ارزشمندی خود دچار تردید هستند، دائما کار های خود را مرور می کنند و در ادامه گاهی به سرزنش خودشان هم مشغول می‌ شوند.

عدم موفقیت در کار

بسیاری از افرادی که در انجام یک کار یا فعالیت شکست می خورند و یا در سطح مورد نظر خود در آن موفقیتی به دست نمی آورند، دچار نشخوار فکری می شوند. این مسئله از عمده ترین دلایل می باشد.

آیا نشخوار فکری می تواند آسیب زا باشد؟

افکار منفی بدون آن که ثمری داشته باشد ذهن را بیمار می‌ کند. تمامی فعالیت‌ ها و رفتار های ما تحت تأثیر افکار و احساسات ما شکل می‌ گیرد. چنانچه ذهن از فکر و حس منفی تغذیه کند، نمی تواند به رفتار سازگارانه و مناسبی منجر شود.

گفتگو های درونی می ‌تواند سطح اضطراب و استرس را بالا ببرد و به مرور زمان زمینه‌ بروز افسردگی را فراهم کند. خیلی از نشانه های بیماری های روان تنی مثل سردرد ها، ناراحتی‌ های معده و روده یا مشکلات گوارشی تحت تاثیر نشخوار فکری است.

ارتباط نشخوار فکری با سایر مشکلات روانشناختی

اضطراب:

افراد دارای مشکلات اضطرابی به واسطه مشکل خود، همیشه منتظر رخ دادن یک حادثه ناخوشایند هستند. بنابراین به طور مداوم به اسکن و بررسی ذهن خودشان روی می‌آورند و در طول روز دائما افکار منفی در ذهن آنها چرخش می کند. اضطراب یکی از مهمترین مشکلات روانشناختی است که به عنوان تقویت کننده برای نشخوار فکری مطرح می شود.

افسردگی:

افرادی که دچار افسردگی هستند به صورت مستمر افکاری پر از نا امیدی، خستگی، پوچی و خود تخریبی دارند. در واقع می تواند از اختلال افسردگی به عنوان یکی از عوامل شروع کننده نشخوار فکری یاد کرد که بسیار هم تقویت کننده است.

اختلال وسواس:

OCD یا اختلال وسواس نوعی مشکل روانشناختی است که فرد با حمله‌ های فکری رو به ‌رو می ‌شود و برای از بین بردن این حالات، به کار های خاصی روی می ‌آورد. این کار ها به صورت یک اجبار روانی و به صورت مکرر انجام می‌ گیرند تا آرامش روانی را برای فرد ایجاد کنند.

چگونه می توان نشخوار فکری را کاهش داد؟

نوشتن افکار

افراد می توانند یک بار برای همیشه تمام افکار مزاحم و نشخوار فکری خود را روی کاغذ پیاده کنند. بهتر است خجالت نکشید و هر چیزی را که به ذهنتان می‌ آید یادداشت کنید. حتی اگر احساس ترس، اضطراب و استرس داشتید این کار را ادامه دهید و در جایی که احساساتتان تحریک شد، گریه کنید.
به این شکل هر زمان که افکار مزاحم به سراغتان می ‌آید، به خاطر می‌آورید که همه آن افکار را یک بار نوشته اید و تمام شده. بنابراین چیزی که از بین رفته دیگر وجود ندارد و فکر کردن به آن بی ‌معنی است. این راهکار به افراد کمک می‌ کند که میزان افکار مزاحم خود را به حداقل برسانند و رفته ‌رفته آن را از بین ببرند.

باور به تمام شدن و غیر واقعی بودن وقایع

نشخوار فکری معمولا درباره موضوعاتی اتفاق می ‌افتد که اتفاق افتاده و تمام شده ‌است و یا فقط در ذهن شما ادامه دارد.
بنابراین هر زمان که دچار تکرار افکار در ذهنتان شدید، به خودتان یاد آوری کنید که این افکار غیر واقعی یا تمام ‌شده هستند. در این شرایط خود تان را به کار دیگری که نیاز به تمرکز دارد مشغول کنید. از آنجایی که مغز به طور طبیعی قادر به انجام دو فعالیت با تمرکز بالا نیست، شما را از افکار مزاحم دور می ‌کند.

روان درمانی

کمک گرفتن از یک متخصص همیشه بهترین راه است. روان درمانی می تواند به راحتی مسئله را برای افراد حل کند. روان درمان مسیر ی است که باید برای رسیدن به نتیجه آن صبور بود و استمرار در آن بسیار با اهمیت است. برای درمان و بهبود مشکلات روانشناختی هم نیاز به فرد معتمد و متخصصی دارید که در این زمینه به شما کمک کند. بنابراین از اهمیت و تاثیر روان درمانی برای رفع افکار مزاحم بسیار با اهمیت است.