نوموفوبیا (Nomophobia) به ترسی اشاره می‌کند که در اثر دور شدن فرد از تلفن همراهش در او ایجاد می‌شود. علائم نوموفوبیا مشابه سایر اختلالات اضطرابی بوده و تبعات خاص خود را به دنبال دارد.
نوموفوبیا (Nomophobia)، اصطلاحی است که برای نخستین بار توسط محققان انگلیسی و از سال ۲۰۱۰ رواج پیدا کرده است و به عنوان مخفف عبارت No Mobile Phobia به کار می‌رود.
در بین روانشناسان، در مورد اینکه آیا واقعاً باید این اضطراب شدید را فوبیا دانست یا خیر، اختلاف نظر وجود دارد. اما به نظر می‌رسد که لااقل با تعریفی که در استاندارد DSM-IV در مورد فوبیا ارائه شده، اضطراب ناشی از دور بودن از موبایل را بتوان به عنوان نوعی از فوبیاهای خاص دانست که ترس و اضطراب غیر طبیعی ناشی از قرار گرفتن در شرایط و موقعیت‌های خاص را شامل می‌شود.
برخی از مطالعات نشان می‌دهند که حدود ۵۰٪ از جمعیت، تحت تأثیر این احساس اضطراب ناشی از عدم وجود تلفن همراه هستند . علاوه بر این، از آنجایی که جوانان از سنین کودکی به این فناوری عادت کرده‌اند، نسبت به آن آسیب پذیرتر هستند. مشکل فزاینده این است که آنان عادت کرده‌اند از شبکه‌های اجتماعی در فضای مجازی تأیید اجتماعی بگیرند. با این حال، باید در نظر داشت که هیچ سنی عاری از خطر نیست.
علائم نوموفوبیا چیست؟
با هراس چک کردن:
همه ما این حالت را می‌شناسیم؛ وقتی که برای پیدا کردن تلفن‌مان با استرس زیاد کیف مان را زیر و رو می کنیم. هراسی که در آن لحظه در درون فرد مبتلا به نوموفوبیا ایجاد می شود، خیلی زیاد و غیرمنطقی است.
آخرین چیزی که پیش از خواب به آن فکر می‌کنید و اولین چیزی که بعد از بیدارشدن بررسی می‌کنید تلفن همراهتان است:
اگر صبح که از خواب بیدار می‌شوید مصر هستید که قبل از هر کاری تلفن همراه خود را چک کرده و از آن بدتر آخرین چیزی است که قبل از خواب چک می‌کنید، شما به تلفن همراه خود اعتیاد دارید.
تلفن خود را همه جا با خودتان می‌برید:
اگر تلفن شما عملاً به بزرگترین همراه شما تبدیل شود، می‌تواند نشانه‌ای از نوموفوبیا باشد. اگر تلفنتان را همراه خودتان نبرید، احتمالاً احساس می‌کنید چیزی را از دست داده‌اید و به شدت دچار فشار روانی خواهید شد.
بدون در نظر گرفتن موقعیت به تلفنتان پاسخ می‌دهید:
مهم نیست در چه شرایطی قرار دارید، نمی‌توانید در برابر تمایل‌تان برای پاسخ دادن به یک پیام یا چک کردن اعلان‌ها مقاومت کنید. حتی در مناطق خطرناک که استفاده از تلفن همراه ممنوع است، وسوسه ذهنی برای پاسخ دادن به تلفن شما را رها نمی‌کند.
نشانه‌های فیزیکی اختلال نوموفوبیا
اضطراب
تغییرات تنفسی
لرزش
تعریق
تحریک‌پذیری
سرگردانی
ضربان قلب سریع و کوبنده
چگونه نوموفوبیا بر زندگی روزمره افراد تأثیر می‌گذارد؟
کافی است به اطراف خود نگاهی بیندازیم تا متوجه شویم چگونه اعتیاد به تلفن همراه و نوموفوبیا افرادی را که از آن رنج می‌برند، به نوعی “برده” تبدیل می‌کند.
در وهله اول، این اختلال فرد را مجبور می‌کند که تلفن همراه خود را مرتباً چک کند، تا جایی که سایر جنبه‌های زندگی خود را نادیده بگیرد. بنابراین این مسئله بر کار، روابط و به طور کلی بر هر جنبه دیگری از زندگی شخص که نیاز است به آن توجه کند، تأثیر منفی خواهد گذاشت. اما تنها این نیست. اضطراب ناشی از تصور نداشتن تلفن همراه و بررسی مداوم آن، می‌تواند چنان گسترده باشد که روی زندگی شخصی فرد تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، کسی که از نوموفوبیا رنج می‌برد، ممکن است از مسافرت یا رفتن به مناطقی که پهنای باند ضعیفی دارد و ممکن است موجب قطع شدن اتصال به اینترنت و عدم آنتن‌دهی تلفن شود، اجتناب کند. یا کسی ممکن است فرصت رفتن به مکانی خاص را تنها به این دلیل که به منبع برق برای شارژ کردن تلفن همراه نزدیک نیست از دست بدهد. این مسائل ممکن است روز به روز محدودیت‌های بیشتری برای فرد ایجاد کند.
علاوه بر این، بی خوابی ناشی از وابستگی به تلفن همراه می‌تواند عواقب ناخوشایندی به همراه داشته باشد. برخی افراد حتی در طول شب بارها بیدار می‌شوند تا تلفن همراه خود را چک کرده و سری به شبکه‌های اجتماعی‌شان بزنند.
نحوه مقابله با نوموفوبیا
زمان‌های مشخصی را به بی تلفنی اختصاص دهید:
ذهنتان را عادت دهید تا در زمان‌های خاص ارتباطش را با تلفن همراه و هر چه در آن است قطع کند. این قطع ارتباط نه تنها مفید که ضروری است. زمان‌هایی مثل زمان صرف غذا یا ساعت خواب را مشخص کرده و کاملاً از استفاده از تلفن همراه صرف نظر کنید.
بین زندگی واقعی و زندگی مجازی تمایز قائل شوید:
یکی از دلایل اصلی نوموفوبیا این است که در فضای مجازی چیزهایی را تجربه می‌کنیم که می‌پنداریم با تجربیات ما در زندگی واقعی برابر یا حتی بیشتر از آن است. در حالی که باید درک کنیم زندگی مجازی تنها بخشی از چیزی بزرگتر، یعنی زندگی واقعی ماست.
برای دریافت اطلاعات محدودیت ایجاد کنید:
از برنامه‌های پیام رسان به شما این امکان را می‌دهند تا بتوانید ویژگی‌هایی که در شما اضطراب ایجاد می‌کنند را حذف کنید، پس از این تنظیمات استفاده کنید. لازم نیست شما همه روزتان را صرف این کنید که بدانید دیگران چه می‌کنند.
تنها از برنامه‌هایی استفاده کنید که واقعاً به آن‌ها نیاز دارید:
نصب تعداد زیادی برنامه به خصوص شبکه‌های اجتماعی بر روی تلفن همراه شما یک دام بزرگ است. در حالی که گزینه‌های ارتباطی چند برابر می‌شوند، اعتیاد فرد مبتلا به نوموفوبیا افزایش می‌یابد؛ بنابراین، نصب نکردن بسیاری از برنامه‌ها می‌تواند راه خوبی برای جلوگیری از وسوسه برای چک کردن مدام باشد.
درمان‌ها
از آنجایی که نوموفوبیا یک اختلال رسمی شناخته شده نیست و نسبتاً جدید است، در حال حاضر هیچ درمانی وجود ندارد. در عوض، یک پزشک یا روانشناس احتمالاً گزینه‌های درمانی مشابه درمان سایر فوبیاها را توصیه می‌کند.
درمان‌های رفتاری
یک رویکرد درمانی استاندارد برای فوبیا شامل انواع درمان‌های رفتاری است. این درمان‌ها به رفع ترس‌ها و باورهای اساسی پیرامون فوبیا کمک می‌کند.
در مورد نوموفوبیا، این روش‌های درمانی می‌توانند به ترس افراد از گم شدن تلفن، وصل نبودن و پیامدهای دسترسی نداشتن به تلفن کمک کنند.
درمان شناختی رفتاری:
در این درمان، فرد با افکار زیربنایی که به شکل‌گیری فوبیا کمک می‌کند، مقابله می‌کند.
حساسیت زدایی یا مواجهه درمانی:
این رویکرد شامل قرار دادن تدریجی فرد در معرض چیزی است که از آن می‌ترسد. در نوموفوبیا، پزشک ممکن است فرد را در معرض عدم دسترسی به تلفنش قرار دهد.
هیپنوتیزم درمانی:
هیپنوتیزم درمانی شامل یک درمانگر است که فرد را از طریق تصویرسازی راهنمایی می‌کند تا در هنگام مواجهه با عدم دسترسی به تلفن، از تکنیک‌های خود آرام بخشی استفاده کند.
گروه‌های حمایتی:
ممکن است فردی بتواند یک گروه پشتیبانی یا حمایتی پیدا کند که به رفع ترس و اضطراب ناشی از عدم دسترسی به تلفن کمک کند.
دارو درمانی:
یک روانپزشک ممکن است داروهایی مانند کلونازپام و ترانیل سیپرومین را برای کمک به درمان علائم نوموفوبیا مانند اضطراب تجویز کند.
برای دسترسی سریع به مشاوره روانشناسی می توانید برای رزرو وقت مشاوره با شماره های مرکز مشاوره زرین فر تماس حاصل نمایید.
دیدگاه کاربران